Meer over...

Prijs:	€ 35.75 inclusief btw
Verzendkosten:	€ 5.35 binnen Nederland
Levertijd:	3 werkdag(en)

Bestellen...

Knowledge-rich indexing of learning objects

Het ontwikkelen van digitaal lesmateriaal is duur omdat het tijd kost. Toch wordt het veel gedaan, zowel in het onderwijs als in organisaties in het algemeen, om te kunnen beantwoorden aan veranderende en specifieke opleidingsbehoeften. Hergebruik van (delen van) materialen is dan ook gewenst, maar de weg daar naartoe verloopt meestal niet zonder problemen. Zo zijn bijvoorbeeld niet alle materialen direct geschikt voor hergebruik, en is metada indexering nodig om het terug te kunnen vinden. Voor publieke uitwisseling van educatief materiaal (leerobjecten) is een standaard indexeerschema beschikbaar, maar veel organisaties ontwikkelen zelf aanvullende indexeerschemas om zoekmogelijkheden te verbeteren, en hergebruik te bevorderen.

In dit proefschrift wordt beschreven hoe digitaal materiaal gehanteerd moet worden om hergebruik in instructie(materialen) te optimaliseren. Organisaties kampen vaak met een grote hoeveelheid en diversiteit aan materiaal, en mensen hebben uiteenlopende informatie- en opleidingsbehoeften. Daarom is in de eerste plaats een kennisrijke metadata indexering van materiaal van cruciaal belang, zo luidt de stelling in dit proefschrift. Een kennisrijke indexering moet zijn gebaseerd op formeel gerepresenteerde kennis in een ontologie. Een kennisrijk indexeerschema biedt structuur en belicht het materiaal vanuit verschillende invalshoeken. Zowel aspecten van het materiaal zelf, het domein, als taakaspecten (de aan te leren taak en de taak van het maken van lesmateriaal) moeten zijn vertegenwoordigd.

De vraag of een kennisrijke indexering hergebruik kan optimaliseren wordt beantwoord door middel van een theoretisch onderzoek, een studie van een praktijk casus, en empirisch onderzoek. In een literatuuronderzoek (Hoofdstuk 2) worden de stappen op weg naar hergebruik (document analyse en segmentatie, indexeren, opslag, ophalen, hergebruiken) nader bestudeerd. Onder andere worden verschillende typen en korrelgrootten van materiaal gedefinieerd, en worden manieren van indexeren en diverse standaard indexeerschemas besproken. Een voorbeeld (Hoofdstuk 3) toont aan hoe een kennisrijk indexeerschema in de praktijk wordt toegepast. Voor drie organisaties waar de noodzaak tot hergebruik bestaat, is een set applicaties ontwikkeld die zijn gebaseerd op een kennisrijk indexeerschema. Daarmee kunnen grote hoeveelheden bronmateriaal automatisch worden geanalyseerd, gesegmenteerd in kleinere fragmenten, geindexeerd en opgeslagen in een database. Het ontwikkelen van lesmateriaal wordt ondersteund door een applicatie waarmee een raamwerk voor lesmateriaal kan worden gemaakt, dat vervolgens kan worden ingevuld met relevant materiaal uit de database. Dit geheel toont hoe een kennisrijk indexeerschema de overgang van bronmateriaal naar lesmateriaal ondersteunt en vergemakkelijkt.

Diverse experimenten (Hoofdstukken 4, 5 en 6) geven inzicht in een aantal zaken die belangrijk zijn voor organisaties die een kennisrijk indexeerschema willen gebruiken. Metadata wordt in de praktijk vaak nog door mensen aan materiaal toegevoegd: arbeidsintensief en gevoelig voor inconsistenties, die weer leiden tot onnauwkeurige zoekresultaten. Een eerste experiment geeft inzicht in de mate van "ruis" die men kan verwachten in metadata van verschillende mensen. Natuurlijk wil men weten wat een kennisrijke indexering nu oplevert voor de gebruiker: degene die materiaal ophaalt en hergebruikt. Een tweede onderzoek geeft inzicht in de toegevoegde waarde van een kennisrijke index in termen van onder andere efficiëntie en effectiviteit van ophalen van materiaal, en kwaliteit van het samengestelde produkt, namelijk lesmateriaal. Een derde onderzoek geeft inzicht in het kosten aspect. Gezien de investering in indexeren die nodig is, is het van belang te weten of, en zo ja wanneer, deze aanpak daadwerkelijk tijdwinst, dus een economisch voordeel oplevert, zoals vaak wordt beloofd. De resultaten van deze onderzoeken worden samengevat in conclusies (Hoofdstuk 7). In veel opzichten heeft een kennisrijk, op ontologieën gebaseerd indexeerschema, een positief effect op het indexeren, ophalen en hergebruiken van materiaal.